شرايط تشكيل و ژنز باريت

 باريت متداولترين کاني باريم دار است که به صورت اتفاقي و گاهي در مقادير بزرگ مانند رگه اي يا لايه اي تمرکز مي يابد. اين تمرکز مي تواند به صورت تنها يا ترکيب با کانه هايي نظير فلوئورين، سلستين، کوارتز، گالن، اسفالريت، کلسيت، دولوميت و سيدريت در محيطهاي مختلف زمين شناسي روي دهد. اگر چه باريت به صورت کاني همراه رگه هاي کانه دار سولفيدي در سنگهاي رسوبي بسيار متداول است، جايي که گرهک هاي (Nodules) کنکرسيوني و بلورهاي با رشد آزاد در فضاهاي خالي بين بلوري تشکيل مي شوند، ذخاير تقريباً خالصي از باريت بوجود مي آيند که در بسياري نقاط، ارزش معدنکاري مي يابند.
کاني باريت با حضور عنصر باريم در ذخاير قابل توجه کانه هاي منگنز اغلب با کانه هاي سرب و روي، مس، آرسنيک، نيکل، کبالت، موليبدن، تنگستن، واناديوم، آهن، نقره و تيتانيوم همراهي مي شود.
در خلال هوازدگي کانيهايي مانند فلدسپارهاي پتاسيم دار، پلاژيوکلازها، مسکوويت و بيوتيت، باريم به صورت ترکيبي از حالت برجا مانده (باقيمانده) (Residual) و رسوبي حضور مي يابد. گاهي اوقات باريت به شکل توده اي در نهشته هاي هماتيتي و ذخاير آن ديده مي شود. نهشته هاي باريت منشأ گرمابي دارند و ممکن است که ورود سيالات گرمابي غني از باريم به آب دريايي غني از سولفات، باعث تشکيل باريت شود.
شکل غالب باريت به صورت رگه اي و پر شدگي شکافهاست، چنانچه در ماسه سنگها و سنگهاي آهکي، گاه رگه هاي مشخصي را تشکيل مي دهد که بخشي از سازندهاي آن، علاوه بر کلسيت و سلستين، باريت مي باشد و بيشتر با کانه هاي مس همراهي مي شود. باريت گاهي سيمان ذرات را در ماسه سنگها تشکيل داده و نيز توده هاي خاکي را در لايه هاي مارني بوجود مي آورد. در برخي موارد به مثابه مواد سنگ کننده فسيلها عمل نموده و فضاهاي خالي اطراف آنها را پر مي نمايد.
باريت در قشر زمين گسترش زيادي داشته و همراه کانيهاي مختلف فلزات يا همراه با سنگهاي آهکي، هم به صورت بلورين بي شکل (Amorphous) يافت مي شود. منابع باريت بقدري فراوان است که تنها مهمترين آنها (از نظر بالابودن وزن مخصوص و عيار) و بزرگترين آنها (از نظر حجم و ميزان ذخيره) قابل توجه و بهره برداري هستند.
همان طوري كه قبلاً نيز گفته شد از نظر زمين شناسي باريت در انواع سنگها، شامل سنگهاي آذين، رسوبي و دگرگوني يافت مي شود، ذخاير اين كاني در طبيعت به سه صورت مشاهده مي شود.
باريت در طبيعت به صورت رگه اي، لايه اي و بر جاي مانده يافت مي شود:
الف) ذخاير رگه اي پركننده فضاهاي خالي
ب) تجمع ثانوي ياباقيمانده
ج) ذخاير لايه اي